Dit artikel van Lea de Jonge verscheen op de website van Jan Magazine.

Wist je dat 1 op de 5 vrouwen in Nederland ooit fysiek mishandeld is door een (ex-)partner? Al vijftig jaar zet Blijf Groep zich in om huiselijk geweld te stoppen, en biedt hulp en opvang aan vrouwen, kinderen én mannen die hiermee te maken krijgen. In dit interview vertelt Diede over haar belangrijke werk als hulpverlener bij Blijf Groep.

‘Blijf Groep is een organisatie die aan iedereen hulp biedt die te maken heeft met huiselijk geweld, in de regio Noord-Holland en Flevoland’, begint Diede. ‘Wij werken vanuit een vrijwillig kader, dus mensen komen zelf naar ons toe voor hulp of worden naar ons doorverwezen door bijvoorbeeld Veilig Thuis of de politie. Zelf werk ik op onze locatie in Amsterdam, een grote opvang waar plek is voor slachtoffers van huiselijk geweld die wegens onveiligheid niet meer thuis kunnen wonen. Helaas is het aantal plekken in de opvang schaars, dus we moeten goed afwegen of het echt niet mogelijk is om de problemen in de thuisomgeving op te lossen.’

Eergerelateerd geweld

En die situatie inschatten en adviseren doet Diede. Ze vertelt met trots over haar rol als coördinator bij het Kenniscentrum Eer en Veiligheid, waar ze onder andere adviseert en hulpverlening biedt bij casussen waarin eergerelateerd geweld een rol speelt: een vorm van geweld die in huiselijke sfeer afspeelt en ontstaat wanneer iemand gedrag vertoont dat de eer van de familie en/of de gemeenschap schaadt. Het slachtoffer kan dan te maken krijgen met geweld vanuit een eermotief, om zo de eer te herstellen. ‘Denk aan situaties waarin iemand bijvoorbeeld een gearrangeerd huwelijk weigert, homoseksueel is of seks heeft voor het huwelijk’, legt Diede uit. ‘Om de eer te herstellen wordt soms geweld toegepast, zoals verstoting, mishandeling of zelfs eerwraak – daarbij wordt het slachtoffer vermoord. Dit zijn allemaal ernstige en moeilijke situaties, gezien het zich vaak achter gesloten deuren afspeelt.’

Na het opstellen van adviezen is het aan Diede om de vervolgstappen te coördineren. ‘Waar is de cliënt veilig? Moet de desbetreffende persoon naar een andere woonplaats? Is een gesprek met de partner of de familie noodzakelijk en mogelijk? Wat kan de client zelf nog doen? En bovenal, hoe voorkomen we geweld en vinden we een lange termijn oplossing? Samen met de betrokken hulpverleners werken we aan deze vraagstukken.’

Verschillende vrouwen

Hoewel Diede nu een adviserende rol heeft, werkte ze eerder in haar carrière aan de andere kant van het spectrum. ‘Ik heb jaren in een tbs-kliniek gewerkt, waar ik juist met daders van geweld te maken had. Veel daders pleegden hun delict binnen de huiselijk sfeer, dat wekte mijn interesse om met slachtoffers te gaan werken. Zo kwam ik bij Blijf Groep terecht, de grootste opvangorganisatie in Amsterdam.’ Hier begon Diede als maatschappelijk werker in de opvang zelf en groeide uiteindelijk door tot haar huidige functie, waardoor ze een goed beeld heeft van de dynamiek binnen families en wat voor impact huiselijk geweld op een systeem kan hebben.

In haar functie als maatschappelijk werker bij Blijf Groep kwam Diede in contact met allerlei vrouwen. Wat haar vooral bijblijft, is dat huiselijk geweld in alle lagen van de samenleving voorkomt, ongeacht geslacht, cultuur, beroep of opleiding. ‘Wij staan klaar voor al die slachtoffers, maar ook voor de plegers – wij bieden hulp aan beide partijen, zolang de veiligheid dit toelaat natuurlijk, om zo het probleem duurzaam op te lossen.’

Wil jij ook bij Blijf Groep werken? Bekijk de vacatures!

Lessen

Diede benadrukt dat het een ouderwets idee is om enkel het slachtoffer te helpen. ‘Het is – mits verantwoord – essentieel om ook de pleger hulp te bieden. Zeker wanneer er kinderen in het spel zijn, en (ex)partners daardoor aan elkaar verbonden blijven. Ook gezien mensen soms toch terugkeren naar de onveilige situatie, omdat ze afhankelijk zijn of gemanipuleerd worden. Vergeet niet dat er vaak ook nog sprake is van liefde en aantrekking; uit onderzoek blijkt dat iemand bij partnergeweld gemiddeld zeven keer de partner verlaat voordat het definitief voorbij is. Dit komt meestal doordat het slachtoffer bang is. Vandaar het belang om samen een zo goed mogelijk veiligheidsplan te maken.’ Diede noemt een succesverhaal dan ook het begeleiden van iemand naar een mooi en veilig leven, waar dat ook precies mag zijn en in welke vorm dan ook.

Of Diede lessen haalt uit haar werk, zowel professioneel als persoonlijk? ‘Genoeg’, antwoordt ze meteen. ‘Allereerst dat elk verhaal uniek is, ook al lijken situaties soms op elkaar. Het blijft maatwerk. Daarnaast heb ik geleerd dat hulp zoeken een goede eerste stap is, tevens zeker niet de laatste. Als iemand ons weet te vinden is dat geweldig, maar dan begint het pas – dat is het moment waarop het besef van een onveilige thuissituatie start.’

Blijf Groep jubileumjaar

Blijf Groep bestaat dit jaar 50 jaar, en dat moet uiteraard groots gevierd worden. De organisatie organiseert het hele daar door activiteiten voor cliënten, medewerkers en partners om hen in het zonnetje te zetten én het taboe rondom hulp zoeken bij huiselijk geweld te doorbreken. ‘Er zijn speciale dagen voor cliënten en voor kinderen, en we hadden een groot festival in juni. Ook hebben wij in juni de Koninklijke Erepenning uit hand van Femke Halsema mogen ontvangen, daar zijn wij erg trots op. De tweede helft richten we ons meer op zichtbaarheid, en bespreekbaarheid in de maatschappij. We willen dat iedereen weet dat ze altijd bij ons kunnen langskomen voor hulp, en dat dit volledig vrijblijvend is. Ik denk altijd: liever een slachtoffer één keer spreken, dan helemaal niet.’

Heb je zelf of iemand in jouw omgeving te maken met huiselijk geweld? Je kunt bij Veilig Thuis terecht voor hulp en advies. Ook anoniem. Bel 0800 2000 of chat op veiligthuis.nl