Hoewel de Oranje Huizen van Blijf Groep bij de meeste mensen bekend staan als vrouwenopvang, is Blijf Groep ook een plek voor mannen die slachtoffer zijn van huiselijk geweld. In Amsterdam worden er 7 plekken gereserveerd voor mannen, maar die zijn vaak niet gevuld. Het blijkt dat de drempel om hulp te zoeken voor mannen heel hoog ligt vanwege het taboe rondom mannelijke slachtoffers van huiselijk geweld. Maatschappelijk werker Sam zit in de Landelijke werkgroep mannenopvang en vertelt meer over deze doelgroep.

Sam zette zich jarenlang in voor sekswerkers of mensen die slachtoffer zijn van mensenhandel. Sinds een jaar werkt ze als maatschappelijk werker in het Oranje Huis in Amsterdam. Daar besloot ze al snel om zich aan te sluiten bij de werkgroep mannen in de opvang. “Ik zet me graag in voor deze onderbelichte doelgroep omdat mannen net zoveel recht op hulp hebben als vrouwen. Het is mijn doel om mannen een zo goed mogelijk traject te laten doorlopen en een fijne ervaring in de opvang te bieden. Want het is als man al moeilijk genoeg om hulp te vragen vanwege het taboe dat rust op mannen die slachtoffer zijn van huiselijk geweld.”

De werkgroep wordt gevormd door 6 organisaties uit verschillende steden. Tijdens de bijeenkomsten wordt de instroom omtrent mannen besproken, wordt er gekeken hoe mannelijke slachtoffers beter bereikt kunnen worden en hoe de hulpverlening verbeterd kan worden. Afgelopen jaar hebben we bijvoorbeeld een webinar georganiseerd over mannenmishandeling, om zo bij te dragen aan kennis- en expertiseoverdracht.”

De weg naar hulpverlening voor mannen

Hoewel onze hupverlening maatwerk is, doorlopen mannen en vrouwen in de opvang hetzelfde proces. Dat houdt in dat cliënten eerst op een noodbed geplaatst worden of rechtstreeks doorstromen naar het crisistraject. Bij een langdurig traject stromen ze na het crisistraject van zes weken door naar een woning voor begeleid wonen. Dit laatste traject duurt maximaal een jaar. Niet elke cliënt heeft een vervolgtraject nodig, dus er zijn ook mannen en vrouwen die we na zes weken weer uitstromen.

De hulpverlening mag dan volgens hetzelfde protocol gaan, Sam merkt als maatschappelijk werker wel verschillen tussen mannen en vrouwen op. “Je merkt al een groot verschil bij de eerste stap: mannen weten de weg naar onze hulpverlening minder goed te vinden. De mannen die ik tot nu toe heb begeleid, zijn allemaal via-via in contact gekomen met Blijf Groep. Zo waren ze bijvoorbeeld betrokken bij een andere hulporganisatie of was er eerst sprake van een tijdelijk huisverbod. Als de betrokken hulpverlening dan signaleert dat de vrouw de agressor is, wordt er gekeken of wij de man hulp kunnen bieden.

Mannen in de opvang: eerst handelen dan helen

Ook in de opvang merkt Sam een verschil. Zo duurt het als maatschappelijk werker langer om het vertrouwen van een man te winnen. Vaak heeft dat te maken met schaamte.”

Sam merkt ook een andere instelling bij mannen in de opvang. Ze omschrijft mannen als praktischer. “Aan het begin willen mannen alles weer zo snel mogelijk op orde krijgen, denk daarbij aan hun werk en financiën. Pas als daar meer rust gecreëerd is, komt er ruimte voor de psychische gezondheid en wordt er gekeken wat er nodig is om de verwerking in gang te zetten. Bij vrouwen zie je daarentegen dat ze juist aan het begin emotioneel zijn en hun gevoelens niet altijd kunnen overzien.”

Dat er een oordeel heerst, merk je soms ook in de opvang. De mannen zijn in de minderheid, wat soms als ongemakkelijk ervaren wordt. Vrouwen in de opvang kunnen ook oordelen over mannen hebben, maar tot op heden heeft Sam nooit ervaringen gehad die een negatieve invloed hadden. “We zien juist regelmatig dat mannen en vrouwen in de opvang vriendschappen sluiten.”

Training op maat: Weerkracht

Hoewel mannen en vrouwen in de opvang hetzelfde traject doorlopen, biedet Blijf Groep wel trainingen op maat aan. Zo biedt Blijf Groep de groepstraining Weerkracht aan voor mannen. Het doel van de training is om een positiever zelfbeeld te krijgen, meer zelfrespect te ontwikkelen en te leren verzetten tegen ongewenst gedrag. Daarnaast is er een online landelijke lotgenotengroep voor mannen die slachtoffer zijn van huiselijk geweld.

Normaliseren in de samenleving

Sam hoopt dat de hulpverlening voor mannelijke slachtoffers van huiselijk geweld meer gelijkgetrokken wordt met de hulpverlening voor vrouwen. “Van de 55 opvangplekken zijn er nu 7 gereserveerd voor mannen. Ik weet niet hoeveel huiselijk geweld slachtoffers daadwerkelijk man zijn, maar het zijn er in ieder geval veel meer dan wij nu zien.” Sam hoopt met haar bijdrage in de werkgroep dat mannen de weg naar de opvang steeds beter vinden. “Ik hoop dat de schaamte bij mannen minder wordt, waardoor ze niet tot het allerlaatste hoeven te wachten om hulp te vragen. Ik wil graag uitdragen dat het oké is om als man hulp te vragen en dat het genormaliseerd wordt in de samenleving. Ik geloof erin dat als wij als organisatie duidelijk belichten dat wij de doelgroep zien, wij kunnen bijdragen aan normalisatie van het onderwerp.”

Ben jij of ken jij een man die wordt mishandeld door een partner? Lees wat wij kunnen doen